Al verschillende jaren vraagt de BBTK een discussie met Comeos, de bevoegde werkgeversfederatie, over de toekomst van de handelssector. De sector is namelijk sterk aan het veranderen met name door de evoluerende gewoonten van consumenten, de sterke concurrentie en natuurlijk de digitalisering en haar impact op ons leven. In 2017 ging maar liefst € 10,05 miljard naar aankopen op het internet. En die tendens zal exponentieel toenemen. Uit recente prognoses blijkt dat de verkoop via e-commerce dit jaar in België met 40% zal stijgen! De verwachte omzet in 2019 bedraagt € 14 miljard op basis van een gemiddelde maandelijkse uitgave van € 150 door de e-shoppers.
E-commerce vormt dan wel een echte uitdaging voor de handelssector, maar zo zijn er wel nog: de prijzenoorlog, de filialisering, de korte keten, …
Al die uitdagingen nopen de sector ertoe kritisch te blijven en na te denken over het eigen ontwikkelingsmodel, anders dreigen we naar nieuwe herstructureringsplannen af te glijden. Uiteraard zijn de 250.000 werknemers van de sector de grootste slachtoffers van die massale veranderingen, want zij zijn de eerste variabele factoren die bovendien onder steeds grotere werkdruk staan met een alsmaar onzekerdere toekomst voor ogen.
Daarom verzamelde de BBTK op 6 mei zo’n 200 militanten voor een studiedag. Het doel: proberen een antwoord te formuleren op al deze uitdagingen en meer. Welke toekomst voor de grootdistributie? Hoe kunnen wij als vakbond bijdragen aan een sterke handelssector?
Uitdagingen en gevaren voor de sector
We mochten Pierre-Alexandere Billiet verwelkomen. CEO van de Gondola-groep en auteur van enkele boeken over het succesvol starten van e-commerce. Zijn kennis van zaken bood ons een interessant inzicht in de uitdagingen en gevaren voor de sector.
Hij stelt het als volgt: “De werknemersvertegenwoordigers spelen een doorslaggevende rol voor de toekomst van de grootdistributie. E-commerce is geen fataliteit maar er moeten antwoorden op geboden worden. De impact ervan is nog niet totaal. Pas binnen een twintigtal jaar zullen we kunnen merken hoe ver de gevolgen reiken. Daarom moeten we nu anticiperen.”
Wist je trouwens dat online verkochte goederen niet altijd worden toegevoegd aan het zakencijfer van de winkels? Dat is een van de gevaren. Want zo komen de filialen van ketens die net inzetten op e-commerce soms in de problemen. E-commerce verandert de handel dus. Maar het is niet de enige omslag in de sector.
Al enkele jaren is een ware prijzenoorlog tussen de grote merken aan de gang, met een tendens naar gratis producten bv. 1+1 gratis. Billiet ziet dit commerciële model op basis van een prijzenoorlog als potentieel vernietigend voor commerciële en ecologische waarde. Dit moet dringend herzien worden en er moeten alternatieve oplossingen worden gevonden. Volgens Billiet is een mogelijke piste om het commerciële model te hervormen, ruimer te gaan nadenken over wat hij een “ecosysteem” noemt en uit de logica van de prijzenoorlog te stappen.
Elke speler in de handelssector zou zich de vraag moeten stellen wat de impact is van de verschillende ‘resources’ (grondstoffen, tewerkstelling, leveranciers, enz.). Betrokkenheid en samenwerking tussen alle actoren rond een duurzaam ecosysteem is onontbeerlijk.
Volgens een recente studie wil de consument tegen 2020:
- Keuzevrijheid
- Tijd (belangrijker nog dan geld)
- Veiligheid want de consument voelt zich niet veilig (allergieën, gevaarlijke producten, enz.)
- Een beloning voor zijn inspanningen
E-commerce valt niet te stoppen
De elementen die tijdens deze studiedag naar voren kwamen, zijn duidelijke lijnen waarmee we in de toekomst rekening moeten houden.
Alle deelnemers zijn zich er van bewust dat wij als vakbond, maar ook zij als werknemer, voor grote uitdagingen staan. De wereld en de consument veranderen. We kunnen e-commerce niet tegenhouden. Daarom moeten we er op toezien dat er door e-commerce geen jobs verloren gaan of dat arbeidsvoorwaarden erop achteruit gaan.
De BBTK zal waakzaam blijven dat dit niet gebeurt. We staan daarom ook altijd open voor een constructieve discussie met de werkgeversfederatie van de handelssector.